Appel aan de levenden

29 september 2019

75 jaar bevrijding Deurne – Herdenking veteranen, 29 september 2019
Prediker 3, 1-11 en Matteüs 5, 1-12
Overweging door Veteranenaalmoezenier b.d. Liduin van den Broek

“Zalig die vrede brengen,
want zij zullen kinderen van God genoemd worden.”

Kan er één belofte hoopvoller zijn dan deze, die Jezus ons vandaag doet? Hij zegt dit niet alleen in zijn Bergrede, maar elke keer wanneer wij aan Hem denken, Hem bestormen met onze vragen en onze twijfels, onze worsteling met de problemen van elke dag.

Vandaag gaat het dus om het brengen van vrede. Is het niet al heel lang vrede in ons heerlijke, veilige Nederland? Beleven wij die vrede niet elke dag? Een aantal herinneren zich wel nog levendig de Tweede Wereldoorlog. Sommigen gingen daarna nog naar Nederlands-Indië, al dan niet vrijwillig. Juist vandaag zijn we samengekomen om ons de namen, de gezichten, de woorden en gebaren te herinneren van ‘onze jongens’, die in de strijd om daar, in Indië, de vrede te herstellen, hun leven verloren hebben. Wij herinneren ons de namen, wij brengen hen opnieuw onder de aandacht van onze God, omdat wij niet willen vergeten. En we sluiten ook al die anderen, die vielen in oorlogsgeweld, in ons gedenkende hart.

Waar wij in ieder geval ook aan moeten denken, is aan wat er nodig is om vrede te kunnen brengen en zo te delen in de belofte van de Zaligsprekingen. Want wie wil er niet ‘kind van God’ worden genoemd? Vandaag, in onze kerkdienst, worden we alvast geholpen door mensen die deze weg al zijn gegaan. Zo lees ik voor in ons misboekje dat “wie de vrede wil bewaren, geheugen nodig heeft”. En meteen daaronder zegt een joodse wijsheid hoe wij die vrede kunnen bewerken: “Het geheim van de verzoening is de herinnering”.

Dus niet vergeten, ons herinneren, kortom, ons geheugen gebruiken als instrument voor vrede, dat leren we hieruit. Niet zo vanzelfsprekend, want hoeveel conflicten worden er vandaag niet uitgevochten, juist omdat we het ons aangedane leed blijven herinneren, zelfs nog vele generaties terug? Hoe vaak slagen mensen er juist niet in om in vrede met zichzelf te leven, omdat ze telkens opnieuw herinnerd worden aan iets wat ze in hun verleden hebben gedaan, of juist nagelaten? Achtervolgd door schuldgevoelens isoleren zij zich van hun naasten. Weggestopt in zichzelf en hun eigen kwade herinnering. Onbereikbaar, zelfs voor hun geliefden. Tragisch.

Maar zo hoeft het niet te gaan, mág het niet gaan. Laten wij ons geheugen gebruiken als bewaarplaats van goede herinneringen, van al die keren dat wij zelf trouw waren en trouw ondervonden, laten wij ons juist zulke momenten in herinnering brengen. Want dit zet ons op weg, telkens opnieuw, om ons op te richten en ons leven voor te zetten in dankbaar vertrouwen op de goedheid die er ook is, overal om ons heen. Goedheid in ons eigen hart en in dat van onze naasten. Die herinnering zorgt ervoor, dat wij geen breuken veroorzaken, maar juist wonden helen.

Vandaag zijn wij hier bijeengekomen als christenen, om onze gevallen familieleden, kameraden en dorpsgenoten te herinneren. Dadelijk vieren wij weer samen de eucharistie, de grote dankzegging. Dat is elke keer opnieuw een gedachtenisviering: wij brengen ons immers in herinnering wat Jezus voor ons gedaan heeft. Wij noemen zijn woorden en zijn daden. Maar hier is meer: omdat God zelf tegenwoordig komt, wordt de herinnering aan Jezus een levend gebeuren, hier en nu. Laat deze gedachtenisviering opnieuw ons vertrouwen sterken, zodat wij in vrede en vreugde uitzien naar de toekomst. Amen.

 

LvdB