Wat moeten we doen?

Jaar C, 3e zondag van de Advent, 12 december 2021
Lucas 3, 10-18

“Wat moeten we doen?” Dat is de vraag van iedereen die bij Johannes de Doper komt. Het is soms ook onze vraag, als we even niet meer weten hoe verder, als dingen niet gaan zoals we hadden verwacht, als je de grip op het leven dreigt te verliezen. Wat moet ik doen?

Soms is er geen antwoord op die vraag. Soms kan het zinvol zijn om even niets te doen, de tijd te nemen, rust te zoeken.

De mensen die bij Johannes komen, lijken alle hoop op hem te vestigen. Het valt me op dat zijn antwoorden eigenlijk heel eenvoudig zijn: kleding en voedsel delen, niet meer vragen dan je toekomt of nodig hebt, tevreden zijn, anderen in hun waarde laten. Alles wat de mensen kunnen doen is volgens Johannes gericht op de ander. Wil je zelf gelukkig zijn, maak dan een ander gelukkig. Wil je zelf iets krijgen, geef dan. De wereld draait niet om jou, maar om de ander.

Ik proef dat ook in het boek Geestkracht van Frans Croonen, waarover ik al twee keer in een overweging sprak. In het laatste deel geeft hij als een eigentijdse Johannes de Doper tips om op weg te gaan en je leven ook als een weg te zien. En dan gaat het niet om de bestemming, het doel. “Het beeld van de weg vraagt jou om in jouw hier en nu om je heen te kijken, om te zien waar je je bevindt. Wat zie je dan? Wat raakt je? Wat voel en ervaar je? Wie ben je op die weg? Wie ben je aan het worden?”
Zinvolle vragen waarop je het antwoord gaandeweg mag ontdekken. Croonen geeft dan zeven tips om je levensweg te gaan. Ik probeer ze hier kort samen te vatten.

• Ga op reis. Durf op weg te gaan om de zin van het leven te ontdekken, begin gewoon, spring in het diepe, ook al voelt alles nog wankel, onrustig en onzeker.

• Ga niet alleen. Een misverstand is dat het ‘ik’ het centrum van ons bestaan is. “We komen pas bij de kern van ons bestaan terecht als we ons ‘ik’ ergens voorbij kunnen komen, en in contact komen met dat wat ons overstijgt.” “We zijn tochtgenoten. We hebben elkaar nodig en we kunnen elkaar helpen.”

• Neem niet te veel mee voor onderweg. “Geestkracht gaat niet over hebben, maar over zijn.” “Daar horen ook onzekerheid, verdriet, frustratie en woede bij. Je hoeft ze niet weg te duwen. Misschien hebben ze je iets te vertellen.” “Dat lucht niet alleen op, het maakt het vervolg van je reis daarna zeker lichter.”

• Neem voldoende voedsel mee. “Het is belangrijk dat we onze ziel voeden en er goed voor zorgen.” “Wat zijn je verlangens, gevoelens, dromen, en verwachtingen. Waar honger je naar?” Maar het gaat ook om “aandacht te hebben voor jezelf en voor je omgeving en voor je leefwereld.”

• Durf te zwerven, te dolen en te verdwalen. “Als er iets eigen aan ons leven is, dan is het wel dat alles voortdurend in beweging is. Ons leven loopt steeds anders dan verwacht en gepland.” “Gun jezelf de tijd. Want er is tijd genoeg.”

• Vraag naar de goede weg. “Soms kruisen mensen onverwacht je pad en zijn ze van grote betekenis. De aanwijzingen van andere mensen kunnen een beslissende invloed hebben op de rest van je leven.” “ook een traditie kan je de weg wijzen, of je helpen die te vinden.” “Traditie is geen keurslijf, maar een speelveld, een open ruimte met merkstenen. Het is een levende ontmoeting, waarin mensen elkaar de weg wijzen.”

• En tenslotte: laat je leiden naar een bestemming. Er is niets waar wij mensen meer moeite mee hebben. Loslaten en ons laten leiden.” Het liefst houden we alles zelf in de hand. Maar soms is het beter om los te laten, zegt Croonen. “Wie iets loslaat en durft te verliezen ontvangt er iets anders en diepers voor terug. Een bestemming, iets dat nieuw leven en ruimte geeft. Dus: laat het los! Hoe je dat leert? Door het te doen.”

“Wat moeten we doen?” vragen de mensen aan Johannes de Doper. Soms is het al genoeg om die vraag te stellen. Want dan open je naar de ander. Dan wordt je al onderdeel van die Blijde Boodschap die Johannes verkondigt en Jezus zal voorleven.

PJ